ARNHEM - Radioloog Ben van Griethuysen uit Velp was een verwoed amateurfilmer die onder meer veel familie-tafereeltjes en activiteiten van zijn scoutinggroep vastlegde met zijn 16-mm-camera. Toen in april 1945 de bevrijders door het dorpje bij Arnhem trokken maakte hij fantastische opnames van blije dorpsgenoten, veel rijdend materieel en op het oog relaxte militairen. Alle Van Griethuysen-films zijn nu te zien op de beeldbank van het Gelders Archief.

In totaal maakte de radioloog 26 films en filmpjes in de periode van 1935 tot 1956. Van Griethuysen kwam na zijn studie in Amsterdam en werk als huisarts naar Velp omdat hij een baan in het Elisabeths Gasthuis in Arnhem kreeg, door de oorlogsomstandigheden gedwongen werkte hij vooral in het ziekenhuis in Velp. De familie Van Griethuysen woonde vanaf 1942 in het (na de oorlog gesloopte) huis aan Hoofdstraat nr. 1. Natuurlijk lag het daarom voor de hand dat hij tijdens de bevrijdingsdagen maandag 16 en mogelijk dinsdag 17 april vanuit zijn woning de straat op stapte waar tanks, vrachtwagens en kleine pantservoertuigen voorbij raasden. 

Bevrijders, kinderen en 'moffenmeiden'

De amateurfilmer had gelukkig ook veel aandacht voor de mensen die voor zijn camera verschenen. Van Griethuysen neemt de tijd om bevrijders met kinderen op en tank in beeld te brengen, filmt groepen soldaten die gewillig poseren en is erbij als vrouwen die als 'moffenmeid' worden betiteld worden kaalgeschoren en daarna een verplicht parade door het dorp moeten maken. Ook brengt de arts verpleegsters, juichende burgers, en militairen die uitrusten en zich staan te wassen in beeld. Op de familiebeelden van verjaardagen en vakanties is ook de vrouw van de filmer te zien. Corry Wentink beleeft de bevrijding niet mee, zij komt op 4 oktober 1944 om bij een Engels bombardement op een Duits konvooi dat door de Hoofdstraat rijdt. 

Bernardus George (Ben) van Griethuysen (1906-1958) - Foto Familie Van Griethuysen

Op de andere films zijn vakanties in Zwitserland, Noorwegen en Terschelling te zien, scoutingkampen, en een bezoek van koningin Wilhelmina aan Arnhem. De meeste duren vaak niet langer dan een kwartier. Van Griethuysen was onder meer hopman bij de padvinders (Velpse Woudlopers) en bestuurslid van Pro Juventute (organisatie die zich inzet voor jongeren in  problemen).
 

Beeldbank Gelders Archief

Lees hier meer over de bevrijding van de regio Rheden.