NIJMEGEN - Zo'n twee jaar na de start van het project zijn ze er inmiddels bijna: de initiatiefnemers van het project Brandgrens024. Een route door het Nijmeegse stadscentrum die herinnert aan het verwoestende Amerikaanse bombardement van 22 februari 1944 waarbij zo'n 800 burgerdoden vielen.
De aaneengesloten route volgt de grens van het gebied dat die fatale 22e februari getroffen werd, en wordt gemarkeerd door zo'n 800 metalen plaatjes, voorzien van het Brandgrens-logo en de ingegraveerde naam van een van de slachtoffers. Ook enkele plekken net buiten de route, rond het centraal station en langs de Bijleveldsingel aan de zuidkant van het centrum, worden voorzien van plaatjes.
Bij de start van het project en de sponsoractie in februari 2015 bleek de respons groot. zei initiatiefneemster Bregje Jaspers. De reacties waren vaak heel persoonlijk: 'van mensen die doneren omdat ze familieleden verloren zijn bij het bombardement en eindelijk op ongeveer de juiste plek een herinneringspunt krijgen. Zo doneerde een oudere dame maar liefst drie herdenkingspunten omdat ze het fijn vindt dat er eindelijk voor haar overleden moeder, zusje en neef een plek komt om te herdenken bij het station, waar tijdens het bombardement vele slachtoffers zijn gevallen.'
Links: voorbeeld van een herinneringsplaatje (foto Brandgrens 024), rechts bominslagen in het centrum op 22 februari 1944, publiek domein)
Jaspers maakte eerder al een wandelroute langs de brandhaarden van februari 1944, samen met haar vader Rob, journalist bij dagblad De Gelderlander.
Amerikaanse 'faux pas' leeft in Nijmegen
Het Amerikaanse bombardement wordt in Nijmegen jaarlijks herdacht bij onder meer het monument De Schommel naast het gemeentehuis. Het 4 meter hoge monument staat op de plek van de voormalige Montessori kleuterschool waar 24 kinderen en 8 zusters om het leven kwamen.
Na de oorlog verschenen kaartje met de aangerichte schade in het zwaar getroffen Nijmegen - publiek domein
Wat jarenlang doorging voor een 'vergissingsbombardement' - de Amerikaanse piloten zouden Nijmegen hebben aangezien voor het Duitse Kleef - werd steeds vaker in twijfel getrokken. Later onderzoek toonde aan dat Nijmegen voor de Amerikanen een gelegenheidsdoel was. Dergelijke doelen werden bestookt als bijvoorbeeld het eigenlijke doel door slecht weer niet kon worden bereikt en de bommenwerpers van hun lading af moesten. Daarvoor werd dan een 'strategisch doel' gezocht, zoals spooremplacementen. Terugkeren naar de basis met een scherpe lading bommen was geen optie.
De Nijmeegse historicus Joost Rosendaal, die heeft meegewerkt aan het opstellen van de route, spreekt in dat verband van een Amerikaanse 'faux pas' (misstap) omdat de piloten zich onvoldoende zouden hebben vergewist waar ze hun lading uiteindelijk losten. Volgens Rosendaal wilden ze het stationscomplex treffen, maar door onervarenheid werd er slordig gebombardeerd, en met catastrofale gevolgen.
Zie ook: Een lugubere foto die 66 jaar na dato landelijk nieuws werd
Meer over het project Brandgrens 024 vanavond 22 mei bij 75 jaar vrijheid, direct na Gld Nieuws om 17:20 uur.
