In het kader van het NIOD fotoproject 'De Tweede Wereldoorlog in vijftig foto's' heeft een Drentse werkgroep vijftig opmerkelijke Drentse oorlogsfoto's verzameld.
Tijdens een bijeenkomst in het Drents Archief in Assen zijn hier vijfentwintig foto's uit gekozen die naar het NIOD gestuurd zijn. Uit alle provinciale inzendingen kiest het NIOD honderd foto's die in de Tweede Kamer tentoongesteld zullen worden.
Op deze website lichten we de komende tijd de vijfentwintig foto's uit de Drentse selectie toe.
Oorlogsdreiging
Eind jaren dertig van de vorige eeuw werden op veel plekken nieuwe kazernes gebouwd. De oorlog met Duitsland hing als een donkere wolk boven het land en er was plek nodig voor een groter aantal dienstplichtigen. De Infanterie werd ondergebracht in Zuidlaren.
Grote verandering voor Zuidlaren
De eerste steen van de nieuwe kazerne in Zuidlaren werd op 18 juli 1938 gelegd in het bijzijn van burgerlijke en militaire autoriteiten, waaronder burgemeester Jhr. mr. M.P.M. van Karnebeek. Ook Hare Majesteit de Koningin was aanwezig bij de plechtigheid.
Voor zowel de gemeente als de militairen betekende de komst van de kazerne 'een groote verandering, die naar we verwachten, ook aan beide zijden genoegen zal verschaffen: een nieuwe periode voor het mooie dorp breekt aan', aldus het tijdschrift Het Noorden in woord en beeld van 29 juli 1938. Een nieuwe kazerne betekende ook dat er huizen gebouwd moesten worden om de beroepsmilitairen die hier gelegerd werden, te huisvesten.
Opening Adolf Nassau kazerne
De kazerne werd in april 1939 in gebruik genomen door het 2e Bataljon van het 12e Regiment Infanterie onder commando van Majoor D. H. T. Idsinga. Een paar maanden later bracht Hare Majesteit de Koningin een bezoek aan Drenthe en ging ze terug naar Zuidlaren om een kijkje te nemen bij de nieuwe Adolf van Nassau kazerne. Het Noorden in woord en beeld meldt dat de plechtigheid maar kort duurde, 'zoodat het eten niet kan aanbranden...'.
Tekst gaat verder onder de foto
De koks salueren voor de koningin (foto: Delpher - Het Noorden in woord en beeld van 30 juni 1939)
Duitse overname
Slechts een jaar na de ingebruikname van de kazerne, werd deze in beslag genomen door de bezetter en werden er Duitse militairen ondergebracht. De foto is genomen in 1942 en maakt deel uit van een serie van vijfentwintig foto's gemaakt door een Duitse soldaat. Veel meer is niet bekend over de serie aldus Roelof Boelens die de foto's online aanschafte.
De foto's zijn waarschijnlijk op de markt gekomen na het overlijden van de soldaat. Alle foto's zijn gemaakt in de kazerne te Zuidlaren. In de Facebookgroep Oud Drenthe in Woord en Beeld zijn nog enkele foto's van de bezette kazerne uit de serie te zien.
Na de oorlog
Na de oorlog werden ook in Zuidlaren militairen opgeleid om ingezet te worden in Nederlands-Indië. In 1950 werd hier het 422 Bataljon Infanterie van het Regiment Infanterie Johan Willem Friso gelegerd, later hernoemd tot de 44 Pantserinfanterie Bataljon JWF. Dit bataljon werd ingezet bij de treinkaping nabij De Punt in 1977.
Op 16 april 1992 werd de poort van de kazerne gesloten en was Zuidlaren na ruim vijftig jaar niet langer een garnizoensplaats. Na de sluiting werd het complex een tijdelijk opvangcentrum voor asielzoekers en later is het tijdelijk een AZC geweest. Tegenwoordig herinnert alleen het poortgebouw nog aan de voormalige kazerne, weliswaar onder een nieuwe naam, 'de Kazerne' en met een nieuwe bestemming.
Lees ook: Drentse vertragingslinies tijdens de algehele mobilisatie
Lees ook: In dienst van de bezetter
