Speciaal voor schooljeugd heeft het Fries Film Archief een canon gemaakt van filmbeelden uit de Tweede Wereldoorlog. Aan de hand van het beeld wordt het verhaal getoond van Fryslân in de oorlog.
Er is een Nederlandse en een Friese versie, en het project is bedoeld voor kinderen uit groep 7-8 en de onderbouw van de middelbare school. Het gaat om een project van het Fries Verzetsmuseum en het Fries Film Archief.
"Wij wilden met Friese filmbeelden van met name amateurs, een beeld geven van de oorlog. Van 1939 met de mobilisatie tot de bevrijdingsdagen. Het zijn beelden die het dagelijks leven vastleggen, maar ook extreme gebeurtenissen," legt Syds Wiersma van het Fries Film Archief uit. "Het is een combinatie van beeld en verhaal: achter de beelden zitten verhalen en de beelden zelf zullen ook weer verhalen losmaken. Dat verwacht ik. Of dat kinderen in hun families gaan vragen naar hoe men de oorlog in het verleden heeft meegemaakt."
Dagelijks leven en heftige drama's
Wiersma: "Het dagelijks leven ging door, dat bewijzen de beelden ook: mensen liggen bijvoorbeeld lekker in de zon. Maar tegelijkertijd waren er ook de heftige dingen die zich buiten het zicht afspeelden. Dat moet worden onthouden. In het gewone leven kunnen dingen gebeuren die het leven op z'n kop zetten."
Een volledig beeld kan nooit worden gegeven, weet men ook bij het archief. "Het filmmateriaal dat is overgebleven, is natuurlijk maar een fractie van wat er gebeurd is. Maar het geeft toch een goed beeld van de oorlog. Een filmer heeft de 20 gefusilleerde mannen in Dokkum gefilmd, hoe die mannen gekist zijn. Zo'n verhaal is bijna niet te geloven. Maar ook het Zaailand met Seyss-Inquart die een Hitlergroet brengt en iedereen die meedoet. Dat zijn allemaal aspecten die onderdeel zijn van het verhaal dat we moeten doorvertellen."
Verslaggever Hayo Bootsma in gesprek met Syds Wiersma van het Fries Film Archief