PUTTEN - De naam Putten is onlosmakelijk verbonden aan de razzia van 2 oktober 1944, toen de Duitsers na een aanslag door het verzet vrijwel de hele mannelijke bevolking wegvoerden naar diverse Duitse kampen. Van de 661 mannen die op transport gingen kwamen er maar 48 terug. Sinds vorige week herinnert een nieuw monument aan een ander drama, dat in de vergetelheid was geraakt: het lot van de Joodse dwangarbeiders in kasteel De Vanenburg.

De Vanenburg was een van de ruim 50 Joodse werkkampen die door de bezetter werden ingericht. De gevangenen moesten werken aan de wegen in de omgeving van Putten en aan de droogmaking van de Zuiderzee. Veel is er niet bekend over het kamp; volgens Michel Kooij, een van de initiatiefnemers van het monument, zaten er op het hoogtepunt zo'n 150 dwangarbeiders.

Ontruiming op last van SS

Het werkkamp werd, samen met alle andere Joodse werkkampen, in de nacht van 2 oktober 1942 ontruimd op last van de SS, waarna de gevangenen via Westerbork op transport werden gesteld naar de vernietigingskampen Sobibor en Auschwitz. Niemand overleefde.

De onthulling van het monument op 27 januari - Foto: Omroep Gelderland

De geschiedenis van het kamp is in de vergetelheid geraakt in het verlengde van de beruchte Razzia van 1944, ook op 2 oktober, die het dorp zo zwaar trof.  Met een herdenking en een monument willen de initiatiefnemers het andere drama uit het Puttense verleden een plek geven, 'De vergeten geschiedenis van Joodse werkkampen verdient niet alleen in Putten, maar ook nationaal aandacht en herinnering en bovenal lering', aldus de initiatiefnemers.

75 jaar vrijheid: Op weg naar 2020

Meer over De Vanenburg en de totstandkoming van het monument vanavond in een nieuwe aflevering van 75 jaar vrijheid op weg naar 2020. 

Daarin verder onder meer aandacht voor bijzondere filmbeelden over de bevrijding van Lichtenvoorde, het dagboek dat de Tielse Eva Jansen in 1944 begon, toen Tiel in het frontgebied lag en de laatst overgebleven Duitse bunker in het Nijmeegse Valkhofpark, die dankzij de inspanningen van vrijwilligers weer toegankelijk is voor het publiek. Direct na Gld Vandaag om 17:20 uur.