In de loop van 2020 krijgt de stad Groningen een Naberstraat. De doorgang tussen de Grote Markt en de Nieuwe Markt gaat de naam dragen van verzetsstrijder Casper Naber.
De stenen plaquette ter herinnering aan de verschrikkingen die in het voormalige Scholtenhuis hebben plaatsgevonden, wordt in de straat herplaatst.
Sloop door nieuwbouw
In 2013 werd de toenmalige Naberpassage gesloopt in verband met de nieuwbouw aan de Grote Markt. Sinds die tijd werd de stenen plaquette ter herinnering aan het Scholtenhuis bewaard in de hal van het stadhuis.
'We gaan dat pas doen als de bouwwerkzaamheden aan het hotel en hoekpand Merckt zo goed als klaar zijn, want we willen de familie van Naber uitnodigen voor een officiële onthulling van de straatnaam. En dat kan niet in de huidige bouwput.'
'Het gaat erom spannen, maar we gaan ervan uit dat het gaat lukken om de steen nog voor de jaarwisseling op zijn nieuwe plaats te onthullen', vertelde projectleider Elzo Dijkhuis van de gemeente Groningen destijds.
Zelfmoord
Casper Naber (Groningen, 1906-1944) was een Groninger verzetsstrijder die in gevangenschap zelfmoord pleegde om te voorkomen dat hij zijn kameraden zou verraden. Bij het uitbreken van de oorlog was Naber eigenaar van een gereedschapswinkel in de Gelkingestraat.
Eind 1943 raakte hij betrokken bij het verzet en kwam er een geheime zender in zijn huis te staan. Op 10 november 1944 werd hij, na verraad, gearresteerd en opgesloten in het beruchte Scholtenhuis aan de Grote Markt.
Na het eerste verhoor was Naber bang om door te slaan en daarbij andere verzetsstrijders te verraden. Hij beroofde zich daarom van het leven door uit het zolderraam van het Scholtenhuis te springen.
Scholtenhuis
Naber was één van de talloze Groninger verzetsstrijders die werd gemarteld en mishandeld in het hoofdkwartier van de Duitse SicherheitsDienst (SD) die gevestigd was in het voormalige woonhuis van de aardappelmeelfabrikanten familie Scholten.
Tijdens de bevrijding van Groningen werd het Scholtenhuis door brand verwoest. In 1975 werd op die plek de Naberpassage gebouwd, met daarin een bord met uitleg over de naam en een zwarte plaquette van natuursteen ter herinnering aan de verschrikkingen die plaats hebben gevonden in het Scholtenhuis.
De Naberstraat moet echt een straat worden, en geen nieuwe Naberpassage (Foto: Reinder Smith/RTV Noord)
'Pissage'
Die Naberpassage - een overdekte winkelpassage tussen de Grote Markt en de Poelestraat - was nooit echt een succes. De benaming 'passage' maakte in de volksmond al snel plaats voor 'pissage' en het geheel moest buiten openingsuren met hekken worden afgesloten, hetgeen niet bevorderlijk was voor de plaatselijke winkelnering. Leegstand was dan ook een ander kenmerk van de passage.
'Naar die tijd willen we dan ook beslist niet terug', vertelt Dijkhuis. 'Het gaat echt een straat van zes meter breed worden, vergelijkbaar met de Gelkingestraat en geen overdekte galerij met alle nadelen van dien.'
'Er komen ook echt mensen aan de Naberstraat te wonen', gaat hij verder. 'De ingang van Merckt komt in de Naberstraat.' Overigens komt de ingang van het WestCord Hotel aan de Grote Markt eveneens aan de Naberstraat.
