Hij heeft het een paar jaar weten uit te stellen, maar beheerder George ten Hoope van de Eerebegraafplaats in de duinen van Overveen is in mei 2019 toch echt met pensioen gegaan. En dan moet hij ook de dienstwoning verlaten waar hij 69 jaar geleden geboren is. Want na de Tweede Wereldoorlog was zijn vader de eerste beheerder die voor de graven van de verzetshelden zorgde.

Elke dag de vlag hijsen en strijken, toezicht houden en voorkomen dat onverlaten op de afgelegen, maar openbaar toegankelijke begraafplaats komen. Maar bovenal de nabestaanden en andere geïnteresseerden strak in het pak en met de pet op ontvangen. 

Op 4 mei2019 was hij de gastheer die met een half uur lang handmatig klokgelui - exact een half uur lang in hetzelfde tempo - de herdenking leidde. Georges taak bestond vooral uit het tonen van respect, iets dat hem met de paplepel is ingegoten. 

Verzetsstrijders opgegraven

Direct na de oorlog groef zijn vader met andere overlevende verzetsstrijders hun medestanders op. Onder de 422 lichamen die uit de 45 massagraven werden gehaald, waren ook de stoffelijke overschotten van Walraven van Hall en Hannie Schaft. Ze waren in de duinen door de Duitsers gefusilleerd. 

Er zijn beelden van de opgravingen en de bekisting van de lichamen. Beelden waardoor George en zijn moeder begrijpen waarom hun vader en echtgenoot een muur om zich heen had gebouwd. "Hij was hard, maar hij was ook mijn vader."

George krijgt het te kwaad als de band tussen hen ter sprake komt. Het werk, de oorlog, het heeft zijn sporen nagelaten. "Mijn vader had de gevleugelde uitspraak: de omstandigheden maken de mens. En dat kon ik wel aan hem merken, ja."

Boobytraps in bunkers

Maar dat zijn vader van hem hield, staat buiten kijf. Dat herinnert George zich als hij vertelt hoe zijn vader hem meenam naar een gevonden bunker in de duinen. Dan zei hij tegen zijn zoon: "Ik hou hartstikke veel van je, als je er zelf een nieuwe bunker vindt, ga er dan niet in. Ik wil je niet kwijt." Want de bunkers waren vaak vergrendeld met een boobytrap in de deur.

28 jaar geleden trad George ten Hoope in de voetsporen van zijn vader. Hij vond het indrukwekkend dat iemand zijn eigen gevoel kon uitschakelen om al die taken uit te voeren en zich altijd dienstbaar opstelde naar de nabestaanden. Toch zul je George nooit horen zeggen dat het 'zwaar' werk is. "Die mensen hebben hun leven gegeven en wat maakt het dan nog uit dat ik die tijd geef in de periode dat ik leef."

'Geen schreeuwend bord'

George ten Hoope ging op 17 december 2019 met pensioen en moest ook verhuizen. Hij zal de duinen missen. Het verbaast hem dat juist veel mensen uit de omgeving amper van het bestaan van de Eerebegraafplaats aan de weg naar Bloemendaal aan Zee weten. "Er staat ook geen schreeuwend bord bij de ingang", zoekt hij naar een verklaring. 

En toch zou hij graag wat meer interesse zien voor de verhalen achter de verzetshelden die er liggen. Hij overweegt zelf in ieder geval een boek te schrijven, 'want je sluit toch een stukje geschiedenis af van wat ik van zo dichtbij heb meegemaakt'.

Een boek zal hem de emotionele afronding geven die hij zoekt. "Maar het houdt een keer op. En dat is dan maar zo. Want wat is eeuwig in het leven?"