WAGENINGEN - De besprekingen in hotel De Wereld in Wageningen van 5 mei 1945 gelden als de Duitse capitulatie in Nederland. Feitelijk werd in Wageningen gesproken over een 'spoorboekje' voor de afwikkeling van de capitulatie in bezet Nederland na de onvoorwaardelijke Duitse overgave, een dag eerder, op de Lüneburger Heide. Generaal Blaskowitz, de Duitse bevelhebber in Nederland, stelde aanvankelijk nog wat voorwaarden maar had uiteindelijk geen andere keus dan te tekenen bij het kruisje.
Op 4 mei 1945, om half 7 's avonds, wordt in het hoofdkwartier van veldmaarschalk Montgomery op de Lüneburger Heide een document getekend dat de onvoorwaardelijke capitulatie inhoudt van de Duitse legers in Nederland, Noordwest-Duitsland, Sleeswijk-Holstein en Denemarken. De afspraak is dat alle wapens zullen zwijgen vanaf 8 uur 's ochtends, de volgende dag, 5 mei.
Namens de Duitsers zet onder meer admiraal Von Friedeburg zijn handtekening onder het document (foto hieronder) dat geen ruimte laat voor onderhandeling of discussie.
(afbeelding en foto publiek domein)
In de dagen die volgen worden nog diverse handtekeningen gezet onder documenten die te maken hebben met de Duitse overgave.
Voorwaarden van Lüneburger Heide ondertekend
Op 5 mei, de datum die geldt als het einde van de Tweede Wereldoorlog in Nederland, overhandigt de Canadese generaal Foulkes in Hotel De Wereld in Wageningen de capitulatievoorwaarden aan de Duitse generaal Blaskowitz waarna die door beiden worden ondertekend. De volgende dag worden de voorwaarden in een nieuwe bijeenkomst verder uitgewerkt.
Op 7 mei ondertekent de Duitse generaal Jodl in Reims een document voor de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland. Op 8 mei, tenslotte, ondertekent de Duitse maarschalk Keitel in Berlijn tegenover de Sovjets een document voor de onvoorwaardelijke capitulatie.
De handtekeningen worden gezet: links Jodl tekent op 7 mei in Reims en Keitel doet op 8 mei hetzelfde in Berlijn - foto's publiek domein
Op 5 mei 1945 ondertekenen de Canadese generaal Foulkes en de Duitse generaal Blaskowitz in Hotel De Wereld in Wageningen het capitulatiedocument, zoals dat een dag eerder is opgesteld op de Lüneburger Heide.
Op 6 mei wordt in Wageningen verder overlegd tussen de Canadezen en de Duitsers over de precieze invulling van de zogeheten 'Orders of surrender', zoals die een dag ervoor waren overeengekomen in Hotel de Wereld. Die orders, opgesteld door de Canadese generaal Foulkes, waren bedoeld voor de Duitse commandant Blaskowitz die ze op zijn beurt weer moest overbrengen aan zijn troepen.
Overgave en ontwapening
Ze omschreven precies hoe de troepen zich moesten gedragen, voordat ze zouden worden ontwapend. Ook moest Blaskowitz de geallieerden alle informatie geven over zijn troepensterkte, militaire voorraden, mijnenvelden, voorraden enzovoorts. De Britten en Canadezen zullen de volgende dag, 7 mei, het bezette westen van Nederland intrekken.
De gesprekken in Hotel De Wereld, rechts op de rug gezien met sigaret Prins Bernhard - publiek domein
5 mei geldt sindsdien in Nederland als dag van de Duitse capitulatie en Wageningen als de plaats waar de Duitse overgave in Nederland getekend is. Historicus Jan Brouwer spreekt in een artikel op de historische website Historiek van geschiedvervalsing. Hij houdt het op 4 mei als officiële datum van de capitulatie, ook in Nederland. Volgens hem maakt Wageningen ten onrechte goede sier als Stad van de Bevrijding. Of hij een punt heeft?
