ARNHEM - Al kort na de Duitse inval wordt de Nederlandse bevolking geconfronteerd met de verduistering. In opdracht van de Duitsers zijn alle lantarenpalen uit, mogen auto´s en fietsen slechts heel beperkt licht voeren en mag geen lichtstreepje uit de huizen komen. Maar het verduisteren verloopt in september 1940 nog altijd niet vlekkeloos. Daarom maakt het Polygoon voor het bioscoopjournaal een filmpje.
Het filmpje van het Polygoon uit september 1940, helaas zonder geluid:
Iedereen was verplicht om alle kieren en vensters van het huis af te schermen. Daarvoor gebruikte men verduisteringsgordijnen, stroken speciaal verduisteringspapier of zwarte verf. Er mocht geen enkel licht zichtbaar zijn.
De verduisteringsverordening - Publiek Domein
De verduistering is een maatregel tegen de nachtelijke luchtoorlog. Verlichte steden vormen niet alleen een makkelijk doelwit voor de geallieerde vliegtuigen, maar ook een goed oriëntatiepunt. Ook militaire doelen als stations en bruggen in de steden zijn zo onzichtbaar. Die totale duisternis zorgt wel voor problemen voor de bevolking. Omdat ook fietsen en auto's maar heel weinig ligt mogen voeren, doen zich geregeld ongelukken voor. Ook zijn gevallen bekend van mensen die zijn verdronken omdat ze niet konden zien waar ze waren.
Voor de naleving van de verduistering is de in 1939 opgerichte Luchtbeschermingsdienst verantwoordelijk. Het doel is dan om burgers te wijzen op de gevaren van luchtaanvallen en voorlichting te geven over de voorzorgsmaatregelen die mensen zelf kunnen nemen. In eerste instantie bestaat de Luchtbeschermingsdienst alleen uit vrijwilligers, na de meidagen van 1940 komen er ook ambtenaren bij.
Luister naar een liedje van het populaire Joodse zangduo Johnny and Jones over de verduistering: Maak het donker in het donker:
Tijdens de bezetting moet de Luchtbeschermingsdienst de verplichte verduistering controleren. 's Nachts lopen ze op straat om te bekijken of alle huizen en gebouwen wel echt donker zijn. Onder verzetsmensen is het dan ook een gewilde functie, omdat ze zich door bij de Luchtbeschermingsdienst te zitten ook in het donker vrij over straat kunnen begeven.
