MEGCHELEN - In de ochtend van 28 maart 1945 bereiken Britse troepen vanuit het Duitse Rees het Achterhoekse dorpje Megchelen. Megchelen wordt na enkele uren van felle gevechten ingenomen door de Britten en geldt daarmee als het eerste bevrijde dorp van boven de grote rivieren.
Van D-day tot bevrijding
Op 6 juni 1944 bestormen tienduizenden soldaten de Franse kust bij Normandië: D-day, het begin van het einde van de Tweede Wereldoorlog. Maar een paar maanden later stokt de opmars als Operatie Market Garden mislukt. Nederland valt grofweg in twee delen uiteen, een bevrijd deel beneden de rivieren, en nog steeds een bezet gebied ten noorden daarvan. Daartussen, water, heel veel water.
Over een breedte van 20 kilometer steken bijna een half jaar later, tussen Rees en Wesel, in de nacht van 23 op 24 maart drie divisies met amfibievoertuigen de rivier over. Inmiddels zijn aan de overkant parachutisten geland ter ondersteuning. Anders dan bij Market Garden wordt nu wel snel verbinding gemaakt met de grondtroepen. Vanuit Duitsland rukken de geallieerden dan op naar ons land.
De grens over
Een week lang is het onrustig in de grensstreek. Anholt is gebombardeerd en ligt in puin. Gebulder van tanks, geratel van artillerie, flarden kunstnevel, het zijn de voorboden van de bevrijding. 'De artillerie heeft doorgeschoten tot woensdag 28 maart', zo vertelt ooggetuige Louis Venhorst later. 'Om 10.00 uur in de voormiddag waren de stoottroepen aan de zuidkant van Megchelen. Verschillende huizen stonden inmiddels in brand zoals de huizen van Kramer, Nijland en Krul. De eerste tanks stonden bij Van Bree aan de Nieuweweg. De Duitse commandant van de vijf soldaten die bij ons nog in de kelder zaten zei: Jetzt ist es feierabend, wir machen schluss'.
Als eerste plaats boven de grote rivieren wordt Megchelen die dag bevrijd. Na een dag en een nacht lang felle strijd met de Duitsers staan er van de 159 huizen, nog vier onbeschadigd overeind. 'De soldaten zijn tot zaterdag 31 maart gebleven', aldus Venhorst, 'daarna vertrokken ze. De volgende dag kregen we Canadezen bij ons op de deel, die er een veldkeuken inrichtten. Toen hadden we eten genoeg. We kregen wittebrood en rollade'.
De serie '75 jaar vrijheid: in het spoor van de bevrijders' is tot en met 30 april elke maandag, dinsdag, woensdag en donderdag (behalve Koningsdag) om 17.35 uur te zien bij Omroep Gelderland. Kijk op gelderland.75jaarvrijheid.nl/route wanneer de uitzending over jouw woonplaats gaat. Ieder uur herhalingen.
