BÉNOUVILLE - Twee bordjes in maroon red met daarop het mythische paard Pegasus en de naam John Frost herinneren iedereen die de Arnhemse Rijnbrug passeert aan de strijd van september 1944 die daar geleverd werd door Britse Airbornes. De gewaagde actie om de brug in te nemen mislukte. In Frankrijk, in het plaatsje Bénouville staat een grotere versie van het bord met het gevleugelde paard en de naam Pegasus Bridge. Daar boekten Britse airbornes, of eigenlijk glider-bornes, het eerste succes van D-Day.

De landingen vanuit zee werden in de nacht van 5 op 6 juni 1944 voorafgegaan door Amerikaans-Britse luchtlandingen op het schiereiland Cotentin. Die waren onder meer bedoeld om het invasiegebied vanuit het binnenland af te zekeren door bijvoorbeeld vitale bruggen in te nemen of te vernietigen. Doel van de Britten waren twee kleine maar zeer belangrijke bruggen die zo'n 360 meter uit elkaar lagen en gemakshalve de Orne-bruggen werden genoemd.

De invasiestranden, rechts de Britse Sword-sector met de bruggen over de Orne - publiek domein

De bruggen waren de enige uitvalsweg voor de Britten uit hun landingszone Sword. Omgekeerd moesten ze op de Duitsers worden veroverd om te verhinderen dat die naar de invasiestranden konden oprukken. De brug bij Bénouville is de bekendste en staat sindsdien bekend als Pegasus Bridge. En de verovering ervan geldt als een spectaculair huzarenstukje. 

Pegasus Bridge veroverd: rechtsboven zijn twee van de gebruikte zweefvliegtuigen te zien die Howard en zijn mannen bijna op de brug afzetten - publiek domein 

Hold until relieved

De klus moest worden geklaard door de Britse majoor John Howard die een kwartiertje na middernacht met 181 man met drie zweefvliegtuigen pal naast de brug landde. De Britten overrompelden in een snelle actie de Duitse bezetting en vernielden de ontstekingsdraden om de brug op te blazen. Want dat was de uitdrukkelijke order: de bruggen intact veroveren en vasthouden tot versterkingen zouden arriveren. 'Hold until relieved'.

Iets soortgelijks speelde zich een paar honderd meter naar het oosten af waar de brug bij Ranville in Britse handen kwam. Deze brug heet tegenwoordig Horsa brug, vernoemd naar de zweefvliegtuigen die de Britten gebruikten. De verovering van de bruggen en de gevechten erna kosten 20 doden en 50 gewonden aan Britse kant

Versterkingen over land en uit de lucht

De versterkingen kwamen uiteindelijk deels over land en vanuit de lucht, in de vorm van extra aangevoerde luchtlandingstroepen. Vanuit het invasiestrand Sword kwamen commandotroepen onder aanvoering van Lord Lovat, een flegmatieke Schotse edelman. De verovering van de Orne bruggen is een meeslepende binnenkomer in de film De Longest Day uit 1962. In die film wordt majoor Howard neergezet door de acteur Richard Todd die destijds als soldaat bij de brug aanwezig was. Hij zat bij de luchtlandingstroepen die Howards mannen bij de burg kwamen ontzetten. 

Links: scene uit The Longest Day, met in het midden Richard Todd die majoor Howard speelt die net versterkingen heeft gekregen van de commando's van Lord Lovat, links, gespeeld door Peter Lawford -  Rechterfoto: Todd speelde ook een andere oorlogsheld, namelijk Guy Gibson, de commandant van de zogenoemde Dambusters - publiek domein 

Strijd laait jaren na dato nog eventjes op

Pegasus Bridge wordt een icoon voor de Britten en een bedevaartsoord voor zowel veteranen als oorlogstoeristen. Het café van de familie Gondrée, vlak naast de brug (de Gondrées zijn daarmee de eerste bevrijde Fransen), is een drukbezochte ontmoetingsplek, die is versierd met memorabilia en militaire voorwerpen uit de tijd van de invasie.

Pegasus Café met uitzicht op de brug - Google Streetview

De naam Pegasus Café en de inboedel worden jaren na dato de inzet van een familievete tussen de dochters Françoise (1944) en Arlette van de toenmalige eigenaar die elkaar voor de rechter slepen in de strijd om de boedel, nadat hun ouders zijn overleden. Arlette was als hoogste bieder uit de veiling gekomen en had in de ogen van de woedende Françoise een soort kermisattractie gemaakt van een plek die voorheen gold als een eerbetoon aan de helden van weleer. De bezoekers kunnen zelf oordelen...