Nikki Jansen en Jaap Bijlsma uit Bergen hebben op het eerste gezicht weinig gemeen. Ze schelen 76 jaar: zij is 10, hij 86. Zij zit op voetbal en kickboksen, hij tennist graag. En ondanks die verschillen is er toch een band. Nikki is namelijk erfgoeddrager van het project Oorlog in mijn Buurt en daarvoor heeft Jaap heeft zijn oorlogsherinneringen met haar gedeeld.
Voor het project Oorlog in mijn Buurt worden jong en oud bij elkaar gebracht. Om begrip voor elkaar te kweken en vooroordelen te doorbreken interviewen kinderen oudere dorps- en buurtgenoten over de Tweede Wereldoorlog. Het is de bedoeling dat zij die verhalen vervolgens doorvertellen, nu en in de toekomst. Nikki interviewde Bergenees Jaap Bijlsma met twee klasgenoten.
Jaap was een jongetje van 7 toen de oorlog begon. Tijdens de oorlogsjaren was hij net zo oud als Nikki nu is en zat hij, net als zij, op de basisschool. Hij heeft Nikki vooral spannende verhalen verteld, bijvoorbeeld over het zoeken van luciferdoosjes op verboden terrein en over kattenkwaad uithalen in een mijnenveld.
Nikki: "Hij vertelde grappige dingen, maar ook spannende dingen. Zoals over toen 'ie gepakt werd door een Duitser toen hij met een vriendje naar luciferdoosjes zocht omdat ze die spaarden. De Duitse officier liet ze stokstijf staan wachten, maar uiteindelijk mochten ze toch weg."
'Nooit stiekeme dingen doen'
Nikki is onder de indruk van zijn verhalen: "Ik heb ervan geleerd dat je nooit stiekeme dingen moet doen." Jaap lacht en relativeert: "Maar je merkte niet zoveel van de oorlog hoor, er werd hier niet gevochten, dus het was niet zo eng."
Toch is de oorlog niet ongemerkt aan hem voorbij gegaan. Bij hem thuis woonden twee onderduikers, een moeder en haar dochter. "Betty, de dochter, was een hele mooie meid. Haar haar was blond geverfd om haar Joodse uiterlijk te verbloemen, dus de moffen in de buurt zagen haar wel zitten.
Afspraakje met Duitse officier
Op een gegeven moment had Betty een afspraakje met een Duitse officier. Mijn vader was woedend, want dat was natuurlijk hartstikke gevaarlijk. Gelukkig hebben Betty en haar moeder allebei de oorlog overleefd. Na de oorlog is mijn ouder de Yad Vashem-onderscheiding aangeboden, maar daar wilden ze niets van weten. Ze vonden het heel gewoon, wat ze gedaan hadden. Mensen in nood, die help je."
Nikki denkt dat ze ook zou helpen als dat nodig zou zijn: "Als je dan mensen op straat tegenkomt die nergens heen kunnen en geen eten hebben, die mogen dan wel in de achtertuin slapen."
'Goed als het niet verloren gaat'
Jaap is blij dat zijn verhalen verteld zullen blijven worden. "Het is toch goed als dat niet verloren gaat. Als Nikki het aan haar kinderen en kleinkinderen vertelt, dan blijven ze toch bewaard." Ook Nikki hoopt dat ze door het vertellen van Jaaps verhaal echt een verschil kan maken. "Dat het verspreid wordt en dat mensen dan weten dat oorlog heel heftig is en dat ze dan wat aardiger tegen elkaar zullen doen."