DEN HAAG - Op 3 maart 1945 krijgt de stad Den Haag het zwaarste en meest verwoestende bombardement uit haar geschiedenis te verduren. 67 ton aan brisantbommen, bedoeld voor lanceerinstallaties van de V2 in het Haagse Bos komen totaal verkeerd terecht en vegen de wijk Bezuidenhout van de kaart. Er vallen ruim 550 doden en 250 zwaargewonden.
De 56 toestellen missen hun doel totaal: het Haagse Bos waar de lanceerinstallaties verdekt stonden opgesteld. In plaats daarvan zaaien de bommen dood en verderf in de statige wijk Het Bezuidenhout, zoals de naam al aangeeft ten zuiden van het Haagse Bos. De schade was enorm, omdat de Britten hadden de besloten het bombardement met middelzware bommenwerpers uit te voeren, in plaats van met jachttoestellen met raketten die veel nauwkeuriger konden opereren. Maar de verantwoordelijken bij de RAF stonden onder druk. De vanuit Den Haag afgeschoten V2's richtten enorme schade en verwoesting aan in Londen en kostten talloze slachtoffers. In tegenstelling tot de V1 hoorde je de V2 niet aankomen, tot het moment van de inslag. Het psychologische effect was enorm en het gevoel van machteloosheid ook. Reden om er hard tegenaan te gaan.
Haastige spoed...
Het Haagse Bos was een van de locaties die door Britse fotoverkenners als lanceerplek waren geïdentificeerd en daarmee een belangrijk doel. Omdat er verder weinig bekend was over de omgeving (was die nou geëvacueerd of niet?) en vanwege de haast om de V2-lanceringen te stoppen, werd besloten tot een zwaar bombardement, zonder de Nederlandse regering in ballingschap te informeren. Toen die te horen kreeg wat er in Den Haag was gebeurd was het leed al geschied, En ook hier speelden haast, onervarenheid en een goede voorbereiding een rol, net zoals bijvoorbeeld het bombardement op Nijmegen van 22 februari 1944. Het doel was slecht omschreven, onbekend was waar bewoning was en waar die was geëvacueerd (een deel van de bevolking had in de Achterhoek onderdak gekregen) en er werd door de bewolking heen gebombardeerd. Bovendien was op de kaart voor de bommenwerper-bemanningen het richtpunt, centraal in het Haagse Bos verkeerd ingetekend. Het 'kruisje' stond middenin de woonwijk.
'Je moest wel kijken'
De aanval, in meerdere golven, zorgde voor een enorme verwoesting, vele honderden doden en zwaargewonden en duizenden daklozen. Op de website Geschiedenis van Den Haag wordt een meisje van 15 geciteerd, dat getuige was van de verschrikkingen:
'Er lagen veel doden op straat”. Ze zag “een kop met haar liggen, (…) een melkboer die ondersteboven was gevallen, hing met zijn benen nog aan zijn omgeslagen karretje. Een oma met kinderwagen, kinderen helemaal in stukken, die ze probeerde bij elkaar in de kinderwagen te leggen”. Haar vader wilde dat ze haar ogen dicht deed en hem een hand gaf, maar dat ging niet: “je moest wel kijken vanwege de gaten en de lijken.
Na de oorlog volgden meerdere onderzoeken en werd er druk gecorrespondeerd in een zoektocht naar de verantwoordelijken voor alles wat er was misgegaan. De antwoorden bleven onbevredigend en die onduidelijkheid duurt voort tot op de dag van vandaag.
In Den Haag herinneren meerdere monumenten aan het bombardement van 3 maart 1945 zoals hierboven het Monument van de menselijke vergissing (foto publiek domein)