MÜNCHEN - In september 1938 loopt de spanning in Europa op. Hitler wil het Sudetenland, een deel van Tsjecho-Slowakije annexeren. Tsjecho-Slowakije heeft inmiddels het leger gemobiliseerd, een oorlog hangt in de lucht. Eind september komen in München de leiders van Frankrijk, Engeland, Italië en Duitsland bij elkaar om te praten over een oplossing. Die wordt gevonden: Duitsland mag Sudetenland inlijven, op voorwaarde dat het de laatste Duitse uitbreiding is.
De annexatie van het Sudetenland staat zeker niet op zich. Eerder in 1938 heeft nazi-Duitsland al Oostenrijk bij het rijk ingelijfd. Engeland en Frankrijk zien de annexatiedrift van Hitler met lede ogen aan. Hun tactiek is om dit aan de onderhandelingstafel te stoppen en zo oorlog te voorkomen. De Britse premier Neville Chamberlain gelooft dat met het Verdrag van München en met de overeenkomst die hij dezelfde dag met Hitler sluit (Engeland en Duitsland zullen alle geschillen vreedzaam oplossen en nooit een oorlog beginnen) de vrede verzekerd is.
Bekijk de toespraak die hij bij terugkeer in Londen houdt:
In het Sudetenland, grofweg het Tsjechische gebied dat langs de grens met Duitsland ligt, wonen zo'n 3,5 miljoen etnische Duitsers. Tot het eind van de Eerste Wereldoorlog hoort het gebied bij Oostenrijk-Hongarije en in grote delen van is meer dan 95 procent van de bevolking Duits. Het is een zeer geïndustrialiseerde regio waardoor de economische crisis er extra hard aankomt en de onvrede groeit. Er ontstaan steeds meer conflicten met de Tsjechische regering en die worden door de nazi's handig aangegrepen om op aansluiting bij Duitsland aan te dringen.
Heim ins Reich
Hitler gebruikt hiervoor onder andere de slogan 'Heim ins Reich', waarmee hij bedoelt dat alle etnische Duitsers in het Duitse rijk moeten wonen. En dat wil hij bereiken door enerzijds zoveel mogelijk gebieden waar veel Duitsers wonen te annexeren, anderzijds moeten Duitsers uit andere streken naar het rijk verhuizen.
Sudeten-Duitsers halen een grensovergang weg, na ondertekening van het Verdrag van München- Publiek Domein
Maar in het geval van het Sudetenland is hebben de nazi's niet alleen een nationalistische reden, maar ook een economische en militaire: de industrie in het gebied kan Hitler goed gebruiken om wapens voor zijn leger te produceren. Militair is het helemaal handig om het gebied zonder strijd in handen te krijgen, omdat Tsjecho-Slowakije de belangrijkste verdediging tegen Duitsland vlak bij de grens heeft opgeworpen. Die heeft bij annexatie van Sudetenland geen enkel nut meer, sterker nog, de rest van het land is zeer moeilijk te verdedigen tegen een eventuele Duitse invasie.
De Sudeten-Duitsers lijken blij met de annexatie tijdens het bezoek van Hitler in oktober 1938:
