ARNHEM - Veteranen op de tribune, spelers in een tenue in 'maroon red', maar ook de onvermijdelijke 'eigen' slachtoffers en littekens uit de periode '40 - '45. De Arnhemse voetbalclub Vitesse viert dit weekend het 125-jarig bestaan met onder meer een speciaal boek. Met aandacht voor de sportieve prestaties en de onvermijdelijke oorlogsjaren.

Want tijdens de bezettingsjaren werd in Nederland gewoon gevoetbald, tot mei 1944. Uiteraard had de Duitse bezetting gevolgen voor de club en haar supporters. Want geregeld moesten spelers onderduiken en gebruikten de Duitsers de gelegenheid om tijdens wedstrijden de tribunes af te schuimen naar onderduikers of ex-militairen die niet hadden geluisterd naar de oproep om zich weer als krijgsgevangene aan te melden. De anti-Joodse maatregelen leidden er in 1942 toe dat Joden geen wedstrijden meer mochten spelen en de velden te bezoeken en het Joodse bestuurslid Happy Mogendorff moest onderduiken.Hij bleef echter actief in het bestuur, dat voortaan bij de leden thuis vergaderde. Zijn naam werd zekerheidshalve weggelaten uit de notulen.

Gevallen clubleden en spelers

In totaal verloor de club 11 leden en spelers onder wie twee Joodse Vitessenaren. Oud-doelman Theo Spanjaard was een van hen. Hij runde een sigarenzaak in Scheveningen, werd opgepakt bij een razzia en overleefde het concentratiekamp niet.  Een aantal van de slachtoffers stierf onder de Japanse bezetting in Nederlands-Indië. Een speciale gedenksteen bij de club houdt de herinnering aan de oorlogsslachtoffers levend. 

Het nieuwe Vitesse-boek van Ferry Reurink, rechts oud-voorzitter Happy Mogendorff 

In 1941 werd Vitesse kampioen van de Tweede Klasse. In 1942, bij het 50-jarige bestaan, werd een staaltje afgegeven van de Oranjegezindheid van de club die al in 1940 de enige twee NSB-leden de laan uitstuurde en er in de annalen prat op gaat dat ze na de oorlog de lakmoesproef van de zuivering met vlag en wimpel kon doorstaan. 

Levensgroot V-teken 

Tijdens die viering van het 50 jarig bestaan werd voorafgaand aan de ere-wedstrijd tegen Ajax een defilé gehouden van alle elftallen die zich opstelden in een enorme 'V'. Een verwijzing naar het Victory-teken van Winston Churchill, het woord 'vrijheid' misschien of toch gewoon Vitesse? De Duitsers op de tribune dachten het laatste. Mogelijk omdat zij in hun propaganda de V ook gebruikten op spandoeken met de leus 'V is Victorie want Duitschland wint voor Europa op alle fronten'.  De wens was de vader van de gedachte. 

Getekend door de oorlog

Operatie Market Garden en de daaropvolgende evacuatie van de stad lieten ook bij de club hun sporen na, zowel de accommodatie als het clubhuis moesten het ontgelden. Bij een brand in het clubhuis raakte de club veel waardevolle spullen kwijt. 

In november 1945 begon voor Vitesse weer de competitie. 

Vitesse en Market Garden

Foto: Vitesse

Dat Vitesse haar historie en die van Arnhem koestert mag blijken uit de speciale Airborne-wedstrijden die ieder jaar rond de herdenkingen in september in stadion GelreDome worden gespeeld. Een initiatief van de club en de supportersvereniging. Wat in het seizoen 2007-2008 klein begon is inmiddels aan aansprekende gebeurtenis met een hoofdrol voor de Britse veteranen van de Slag om Arnhem.

Foto Omroep Gelderland

De club eert de 'few' die steeds 'fewer' worden met onder meer een saluut en enorme spandoeken. De spelers dragen een tenue in het zogeheten maroon red, de kleur van de Britse Airbornes. 

Meer over de oorlogsjaren van Vitesse in 75 jaar vrijheid, maandag 15 mei om 17:20 uur direct na Gld Nieuws.