ERMELO - Op 13 december 1944 lopen enkele leden van de verzetsgroep Drie in het bos in de armen van de Sicherheitsdienst. De SD schiet twee mannen ter plekke neer, waaronder de 19-jarige Jannes Born. Hij sterft in het bos aan zijn verwondingen, de rest van de verzetsgroep wordt opgepakt en gevangen gezet.
Jannes Born woont met zijn broers en ouders in het buurtschap Drie bij Ermelo. Hun huis ligt vlakbij het bos en is uitermate geschikt voor verzetsactiviteiten. Er is een koerierspost, een illegale seinpost en een onderduikers-schuilplaats in het bos. 'Alles sal reg kom' is het motto van de verzetsgroep, maar helaas komt het niet 'reg.' De verzetsgroep is verraden en op woensdag 13 december 1944 voltrekt zich in het bos het drama van Drie.
Verraden
Na het middageten gaat Jannes samen met twee andere leden van de verzetsgroep, Herman Leus en Corneille du Corbier, naar de schuilplaats in het bos. Daar lopen ze in de armen van de Sicherheitsdienst. De Duitsers schieten Jannes en Corneille neer, Herman geeft zich over en wordt meteen gearresteerd. Jannes' jongere broer Willy is op dat moment thuis. Als hij de schoten in het bos hoort, springt hij op zijn fiets en rijdt naar de schuilplaats om te kijken wat er gebeurd is. Hij treft Jannes en Corneille zwaar gewond aan.
Jannes Born - foto familie Born
Ik moest met de handen omhoog tegen een boom gaan staan, vlakbij de gewonden. Ondertussen werden door de SD-ers de meest rotte en sadistische grappen over de gewonden gemaakt. De gewonden hadden onmenselijke pijnen. Na ongeveer twee uur overleed Jannes.
Anne Born, de kleindochter van Willy, maakte naar aanleiding van haar opa's verhaal een boek met illustraties over het drama van Drie:
Opgepakt en afgevoerd
Als Jannes gestorven is, moet Willy zijn lichaam naar een bospad slepen. Daar laat de SD Jannes vijf dagen liggen, als afschrikwekkend voorbeeld voor anderen die het in hun hoofd halen verzet te plegen tegen de bezetter. Ze nemen Willy mee naar zijn huis en arresteren alle volwassen aanwezigen, waaronder vader en moeder Born en hun zoon Evert. Ze worden afgevoerd naar de Koning Willem III kazerne te Apeldoorn en daar gevangen gezet. De drie jongste zoons Bram, Hans en Willy moeten onder zware bewaking de nacht in het ouderlijk huis doorbrengen. De volgende dag, als een oom de jongens heeft opgehaald, steekt de SD het huis in brand.
Vader Abraham Born en zijn zoon Evert gaan in februari 1945 op transport naar concentratiekamp Neuengamme, waar ze allebei overlijden. Moeder Born blijft gevangen in Nederland en wordt pas in maart 1945 vrijgelaten.
Monument
Twee inwoners van Speuld vinden op zondag 17 december 1944 het lichaam van Jannes op het bospad waar hij vijf dagen eerder is achtergelaten. De gemeente Ermelo haalt zijn stoffelijk overschot op met paard en wagen en begraaft hem op dinsdag 19 december in Ermelo.
In 1972 is Jannes herbegraven op het Nationaal Ereveld Loenen, net als Corneille du Corbier, die tien weken na de schietpartij aan zijn verwondingen overlijdt in het Kriegslazaret in Apeldoorn. Herman Leus wordt op 8 maart gefusilleerd bij de Woeste Hoeve. Ook hij heeft zijn laatste rustplaats op het Nationaal Ereveld Loenen.
In het bos bij aan de Sprielderweg in Drie staat een monument ter nagedachtenis aan het drama dat zich hier heeft afgespeeld.
De tekst op het monument luidt:
JANNES
ALLES SAL REG KOM
THUIS
ODK 4-1
Het monument in de bossen van Drie - foto Omroep Gelderland
