NIJMEGEN - Het Rijk van Nijmegen viert en herdenkt 75 jaar vrijheid de komende maanden met meer dan 50 activiteiten. Het programma is deze woensdag gepresenteerd door de bestuurders van de deelnemende gemeenten.
Afgelopen jaar is al groots herdacht dat 75 geleden de opmars van de geallieerden begon met operatie Market Garden. Maar die opmars stuitte bij Nijmegen en daarna begon er nog een lange moeilijke tijd voor Nijmegen die toen frontstad werd.
Stilstaan bij slachtoffers
Vanuit het Rijk van Nijmegen begon Operation Veritable waarbij de geallieerden met een bocht het Rijland introkken. Burgemeester Bruls van Nijmegen: 'Dat zijn feiten die mensen niet zo goed kennen. Ze staan stil bij de bevrijding in mei. Op zich terecht, maar het is ook goed dat we stilstaan bij al die slachtoffers en alle offers die onze voorvaderen hebben moeten brengen om dat voor elkaar te krijgen.'
Hoogtepunten van de activiteiten die de komende maanden plaatsvinden zijn onder andere het plaatsen van het kunstwerk Levenslicht op twee locaties in Nijmegen. Dit tijdelijk kunstwerk verwijst naar de holocaust en de moord op Joden, Roma en Sinti.
Bij het monument aan de Kitty de Wijzeplaats in Nijmegen zullen op 26 januari als eerste ongeveer 500 lichtgevende stenen geplaatst worden. Daarna speelt het tijdelijke kunstwerk nog een rol bij het jongerenevenement Free Future.
Jongeren
Dat jongerenevenement vindt plaats van 3 tot en met 9 februari. Duizenden jongeren uit heel Gelderland en daarbuiten zullen debatteren en deelnemen aan colleges en activiteiten over vrijheid. De week wordt afgesloten met een driedaags festival in heel Nijmegen dat 75 uur duurt. Want juist nu er steeds minder ooggetuigen zijn, zo benadrukken de organisatoren, is het belangrijk om jongeren te vertellen dat vrijheid niet vanzelfsprekend is.
In Berg en Dal wordt op 20 maart het evacuatiemonument Water als Wapen onthuld, dat herinnert aan het onder water zetten van de polders. En in Groesbeek komen op de Canadese begraafplaats jongeren uit Canada om verder te gaan met het programma Faces to Graves: het zichtbaar maken van de verhalen achter de 119 Canadese soldaten die daar begraven liggen. 'Soldaten die vaak nog maar 16 of 17 jaar oud waren', zo benadrukt wethouder Sylvia Fleuren van Berg en Dal.
'Kind wegsturen naar oorlogsgebied'
Sylvia Fleuren gaat verder: 'Die verhalen erachter laten je beseffen wat zo'n moeder gevoeld moet hebben toen ze haar zoon zag vertrekken. Mijn dochter is dit jaar ook op een verre reis gegaan. Dat is natuurlijk wel heel anders dan 75 jaar geleden als je je kind moest wegsturen naar een oorlogsgebied.'
In Wijchen komen in april kunstwerken met het thema Vrijheid op het Wijchens Meer. In Heumen komt een bevrijdingsfestival op 5 mei en langs de oevers van de Waal zal over een lengte van 75 kilometer tussen Druten en Slot Loevestein op dezelfde dag een bevrijdingsfeest gehouden worden.
'Indrukwekkend jaar'
Burgemeester Bruls van Nijmegen is als voorzitter van de regionale stuurgroep die de herdenkingen organiseert tevreden: 'Ik ben onder de indruk van het programma dat we met veel partners hebben opgesteld. Goed dat er veel aandacht is voor jongeren en de volgende generaties. Ik verwacht een indrukwekkend en waardig voorjaar in het kader van 75 jaar vrijheid.'
Door: Karel de Jong
