Het is vroeg in de ochtend, koud en donker als Dennis en Michael aan komen rijden in de polder bij Kapelsche Veer. Michael - bijna 60 jaar -, draagt een origineel Canadees legeruniform. Met pet en emblemen van een majoor. Dennis draagt burgerkleren, maar wel een mini-klaproos, als symbool van herinnering.
Dennis –iets jonger- en zijn broer zijn dik ingepakt. Ze vinden het erg koud. Niet gek als je bedenkt dat ze allebei zijn geboren op Hawaii en in het warme Texas wonen.
Je verwacht ze hier niet in het donker in de desolate Brabantse polder. Toch bezochten ze vaker het eiland tussen Bergsche Maas en het Oude Maasje. Want hier sneuvelde broer van hun oma. Een man die ze nooit hebben gekend maar liefkozend 'Oom Herbert' noemen. “Het voelt alsof ik hem gekend heb,” zegt Michael.
Die Oom Herbert was een bijzondere figuur. Hij werd geboren in 1912 in Cincinnati, Ohio, USA. Hij zou gaan werken in de reclame en marketing. Toen brak in 1939 de Tweede Wereldoorlog uit.
Vechten
Herbert stond te springen om de Duitsers te verslaan. Maar hij had wel een probleem: Amerika deed niet mee aan de oorlog. Dus meldde hij zich aan in buurland Canada. Toen hij al naar Engeland was gereisd werd Amerika aangevallen in Pearl Harbor (1941) en vocht zijn geboorteland ook mee. Herbert maakte dat niks uit: hij was toch al op avontuur.
Eigenlijk net als zijn verre familieleden Dennis en Michael. Die waren allebei sheriff in Texas. Dennis is nu als specialist werkzaam bij justitie in Houston en gespecialiseerd in moorden. ‘Mike’ voer als marineman bij de ‘US Navy’ de hele aardbol over en is met pensioen. Pas rond 2005 ontdekten ze het verhaal van oom Herbert en het liet ze niet meer los.
Mike en Dennis besloten de route te volgen die Herbert aflegde 75 jaar geleden. Dus ze startten hun road trip in Normandië. “Dat is de plek waar Uncle Herbert aan land kwam, op 25 juli 1944. Hij rukte mee op en raakte gewond bij Rouen.” Daar zijn ze vorige week geweest.
Tranen
De broers hebben een groot deel van de trip opgenomen op de dashcam van hun auto. Ze bezochten ook de plaatsen van herinnering uit de Eerste Wereldoorlog zoals Vimy en Ieper. Onderweg barstten ze geregeld in tranen uit.
De eenheid van Lambert: Lincoln and Welland
Zo bezochten ze Brasschaat waar Herbert de vijand uit hun holen schreeuwde met maffe praatjes, zo gaat het verhaal. En Wouwse Plantage waar dagenlang bloedige gevechten woedden en veel Duitsers sneuvelden langs de Mariabaan.
LEES OOK: Overal verkoolde lijken en kindsoldaat van 15 gaf zich over.
Maar ook reisden ze naar Bergen op Zoom, waar Herbert een bizar nachtelijk gevecht in een fabriek uitvocht. Daarvoor werd hij onderscheiden met de prestigieuze Military Cross.
Biertje
In januari 2020 overnachtten Mike en Dennis in hetzelfde middeleeuwse hotel aan de Markt in Bergen, net als Herbert toen en dat maakt indruk. “Ik heb het gevoel dat hij hier bij de enorme schouw stond en een biertje dronk”, zegt Mike, terwijl hij lachend samen met zijn broer aan het bier zit aan de Grote Markt. Dennis zegt dat het belangrijk is dat ze de naam van Herbert blijven noemen. “Zo voorkom je dat we hem vergeten. Hij gaf zijn leven!"
De reis naar Brabant maakten ze al vaker. Ze vinden de mensen hier geweldig. “Ze praten allemaal Engels!” Ze waren hier ook al een keer met hun moeder Betty, die toen net weduwe was geworden. Haar man, hun vader was militair. “US Army, en Vietnamveteraan”. Pa was gelegerd in Duitsland en daar groeiden ze op. “We voelden daar altijd die rare spanning van de Koude Oorlog, met al die alarmoefeningen en dekking zoeken”, zegt Dennis.
Pa overleed in 2016. Ze missen hem. Gelukkig is moeder Betty er nog wel. Die was er ook een keer bij in Bergen op Zoom.
Dood
Kapelsche Veer is het hoogtepunt van de trip. Hier vocht Herbert zijn laatste slag uit met de Duitsers.
LEES OOK: Operatie Olifant: massale aanval tegen fanatieke Duiters op Kapelsche Veer
Zijn eenheid viel aan vanuit het oosten (Waalwijk) rechtstreeks op het zwaarbevochten hart van het eiland. Op 26 januari verdween hij hier in de vroege ochtend, in de mist op de dijken. Ergens bij de boom ‘die alles zag’ werd hij gedood, exact 75 jaar geleden. En daar lag hij een tijdje begraven met zeker negen andere Canadezen.
Michael heeft voor de gelegenheid een origineel Canadees legeruniform aangedaan met de emblemen van een majoor. “Als eerbetoon aan oom Herbert”. De broers staan voor het monument. In de verte vliegt een roofvogel en hoor je wat ganzen, verder is het muisstil.
Dennis is onder de indruk van de plek, opnieuw. Michael pinkt een traan weg. “Zo, hier te zijn op dit moment dat hij vermist raakte, dat ontroert me,” zegt Michael. Hij salueert. Een laatste groet.