GROESSEN - Het is 19 september 1944, dag drie van operatie Market Garden. Bij Groesbeek, Nijmegen, Arnhem en Oosterbeek leveren Amerikaanse en Britse soldaten zware strijd met de Duitsers. In Groessen is het een trieste dag. De broers Jan en Piet Meuwsen worden door de Duitsers doodgeschoten. Over de toedracht is tot op de dag van vandaag onduidelijkheid.

In de lucht boven de Liemers is het op dinsdag 19 september onrustig. Amerikaanse en Duitse jachtvliegtuigen nemen elkaar onder vuur, maar liefst zes toestellen worden neergehaald. Een Duitse piloot weet zich met zijn parachute in veiligheid te brengen en landt in de Pannerdense Waard bij Groessen, twee Duitse vliegtuigen storten in de uiterwaarden neer. Verschillende jongens uit de buurt zijn nieuwsgierig en gaan kijken. De 17-jarige Piet Meuwsen is al in de buurt, hij is de koeien van zijn vader aan het melken die in de uiterwaarden lopen. Zijn broer Jan, 23 jaar oud, is onderweg naar zijn ouderlijk huis als hij langs die plek komt.

Afbeelding

Bidprentje van Jan en Piet Meuwsen

Ook Duitse soldaten gaan op zoek naar de neergestorte vliegtuigen. Zij begonnen te schieten, volgens een ooggetuige floten de kogels de nieuwsgierige jongens om de oren. De broers Meuwsen verschuilen zich in de duiker van een sloot. Maar de Duitsers zien ze, pakken ze op en nemen ze mee naar een huis in de buurt. Tot zover is duidelijk wat er gebeurd is. Over de toedracht van de dood van Jan en Piet doen twee verhalen de ronde.

Volgens een neef van de broers, Jo Schepers, wordt in de familie het verhaal verteld dat dronken Duitsers erachter kwamen dat ze hun eigen vliegtuig uit de lucht hadden geschoten. Ze zijn gefrustreerd en als represaille voor hun eigen falen schieten ze Piet en Jan Meuwsen dood, nadat ze eerst hun eigen graf hebben moeten graven. Het andere verhaal is dat de Duitsers denken dat de broers op hen geschoten hebben. Ondanks dat de broers geen wapens bij zich hebben worden ze toch gefusilleerd. 

De Duitsers willen de lichamen van de mannen niet vrijgeven. Pas na bemiddeling van de kapelaan mogen de ouders hun zoons op maandag 25 september herbegraven, op voorwaarde dat er bij de begrafenis geen ongeregeldheden zullen plaatsvinden. De broers worden niet vergeten, in de zomer van 1946 stuurt koningin Wilhelmina een brief aan de ouders van de broers. Opvallend is dat ze daarin schrijft dat het om een Engels vliegtuig gaat.

Afbeelding

De brief die koningin Wilhelmina in 1946 stuurde aan de ouders van Piet en Jan. 

Maar daarna verdwijnt het verhaal, behalve bij de familie wat meer in de vergetelheid. Tot mei 2017, dan wordt een herdenkingsmonument voor de broers opgericht aan de Leuvensedijk in Groessen. Daarin is ook een stuk van het neergestorte vliegtuig verwerkt, dat in is 2006 gevonden en opgegraven voor leden van de Aircraft Research group Achterhoek.

Afbeelding

Het monument, met daarin ook een stukje van het vliegtuig