OŚWIĘCIM - Op 27 januari 1945, precies 75 jaar geleden, bevrijden de Russen het concentratiekamp Auschwitz. De naam Auschwitz wordt het symbool van de rassenwaan van de nazi's.

Het concentratiekamp Auschwitz is eigenlijk een verzameling van (sub)kampen en fabrieken waar de nazi's op een onvoorstelbare industriële schaal mensen exploiteerden en vermoordden. Van de ongeveer 1,3 miljoen mensen die naar Auschwitz werden gedeporteerd, zijn er zo'n 1,1 miljoen vermoord. 

De bevrijding van het kamp, de schaal ervan en de omstandigheden waaronder de gevangenen werden vastgehouden zijn destijds gefilmd door onder meer de Russische cameraman Aleksandr Vorontsov.  

Wereldwijde herdenking

De datum van de bevrijding van Auschwitz geldt sinds 2005 als dag waarop wereldwijd de Holocaust wordt herdacht. De dag is een initiatief van Kofi Annan, toenmalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Op deze Holocaust Memorial Day worden de slachtoffers herdacht van de Holocaust en van andere genocides. Auschwitz is uitgegroeid tot universeel symbool voor de massavernietiging van onschuldige burgers. Rondom deze dag worden in Nederland door vele organisaties activiteiten georganiseerd. Bekijk het volledige programma op de website van Holocaust Memorial Day.

De activiteiten worden steeds afgesloten met de Nationale Holocaust Herdenking die plaatsvindt in Amsterdam op de laatste zondag in januari. De herdenking wordt gehouden bij het Spiegelmonument 'Nooit meer Auschwitz' in het Wertheimpark te Amsterdam, aan het begin van de Plantage Middenlaan.

Nog steeds te zien: een opgeblazen crematorium. Na een opstand van gevangenen beginnen de Duitsers in november, met het naderen van de Russen, met het vernietigen van bewijsmateriaal. Gaskamers en crematoria worden buiten gebruik gesteld en vernietigd. In januari moeten zo'n 56.000 gevangenen lopend naar andere kampen; de beruchte dodenmarsen. Als het kamp wordt bevrijd, treffen de Russen er nog zo'n 7.500 gevangenen aan (Foto: Wikipedia).